Staż pracy liczony na nowo. Co zmiany w ustawie oznaczają dla rynku i pracodawców
AI
Nowe przepisy dotyczące stażu pracy zmienią sposób, w jaki w Polsce oceniane jest doświadczenie zawodowe. Od 2026 roku do stażu będą wliczane również lata spędzone na umowach cywilnoprawnych, działalności gospodarczej czy pracy za granicą. To krok w stronę większej sprawiedliwości dla pracowników, ale też wyzwanie organizacyjne dla firm, które muszą dostosować swoje procesy kadrowe i systemy HR.
Spis treści
Reforma, która zmienia zasady gry
Pod koniec września Sejm przyjął ustawę, która wprowadza istotną zmianę w sposobie liczenia stażu pracy w Polsce. Nowe przepisy obejmą około 1,9 miliona osób czyli niemal jedną piątą wszystkich aktywnych zawodowo Polaków. Dla wielu pracowników oznacza to realną poprawę sytuacji zawodowej i dostęp do nowych uprawnień. Dla pracodawców to natomiast konieczność dostosowania procesów kadrowych, systemów informatycznych i regulaminów wewnętrznych.
Zmiana ma charakter systemowy. Po raz pierwszy w historii polskiego rynku pracy ustawodawca w tak szerokim zakresie uznaje różnorodne formy aktywności zawodowej. Nie tylko zatrudnienie etatowe, lecz także inne formy świadczenia pracy.
Nowe zasady liczenia stażu pracy
Zgodnie z ustawą, do stażu pracy będą wliczane nie tylko lata spędzone na umowie o pracę, ale również okresy wykonywania umów zlecenia, świadczenia usług, prowadzenia działalności gospodarczej oraz współpracy przy jej prowadzeniu. Do stażu zostaną także włączone udokumentowane okresy pracy za granicą oraz przerwy w działalności gospodarczej spowodowane opieką nad dzieckiem.
Zmiana ta ma na celu dostosowanie przepisów do realiów współczesnego rynku pracy, na którym elastyczne formy zatrudnienia są coraz częściej wybierane przez pracowników. Jak wskazują dane Polskiego Instytutu Ekonomicznego, ponad 2,5 miliona Polaków pracuje obecnie w oparciu o umowy cywilnoprawne lub prowadzi działalność jednoosobową.
Znaczenie dla pracowników – nowe uprawnienia i korzyści
Nowe przepisy niosą ze sobą konkretne konsekwencje dla uprawnień pracowniczych. Wydłużony staż pracy oznacza prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, dodatków stażowych, nagród jubileuszowych oraz dostęp do stanowisk, gdzie wymagany jest określony staż.
Przykładowo, osoba, która przez kilka lat pracowała na umowie zlecenie, po wejściu w życie nowych regulacji zyska pełne prawo do 26 dni urlopu. To nie tylko poprawa sytuacji jednostek, ale także krok w stronę bardziej sprawiedliwego systemu pracy, w którym doświadczenie zawodowe jest oceniane na podstawie faktycznej aktywności, a nie jedynie formy prawnej zatrudnienia.
Nowe obowiązki dla pracodawców
Dla firm wdrożenie zmian będzie wymagało przeliczenia stażu pracy wszystkich zatrudnionych osób oraz weryfikacji dokumentacji potwierdzającej przebieg ich doświadczenia zawodowego. Część danych będzie można pozyskać z rejestrów ZUS, jednak w wielu przypadkach niezbędne będzie uzyskanie dodatkowych zaświadczeń od pracowników lub kontrahentów.
To oznacza konieczność reorganizacji procesów kadrowych, dostosowania systemów informatycznych oraz zwiększenia nakładów na obsługę administracyjną. Według analiz Grant Thornton, dla sektora MŚP może to oznaczać wzrost kosztów obsługi kadrowo-płacowej o kilka procent w skali roku.
Dla dużych przedsiębiorstw, zatrudniających setki lub tysiące osób, kluczowe będzie wdrożenie narzędzi automatyzujących proces weryfikacji danych, by uniknąć paraliżu administracyjnego.
Harmonogram wdrożenia zmian
Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, ustawa zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku w sektorze publicznym, natomiast w sektorze prywatnym pół roku później – od 1 lipca 2026 roku.
Oznacza to, że przedsiębiorcy mają kilka miesięcy na przygotowanie się do reformy. Najbliższy rok będzie kluczowy dla przeglądu regulaminów wynagradzania, aktualizacji polityk urlopowych oraz wdrożenia nowych narzędzi kadrowych.
Wyzwanie czy szansa?
Choć zmiana generuje obowiązki administracyjne, stanowi również okazję do uporządkowania danych pracowniczych i wzmocnienia zaufania w relacjach pracodawca–pracownik. Transparentne zasady naliczania stażu mogą zwiększyć poczucie sprawiedliwości i wpływać pozytywnie na kulturę organizacyjną.
W sektorach o wysokiej rotacji i sezonowości, takich jak logistyka, produkcja czy usługi, reforma może przynieść długofalowe korzyści. Jak zauważa Konfederacja Lewiatan, dotychczasowe przepisy często nie odzwierciedlały faktycznego doświadczenia zawodowego, co prowadziło do dysproporcji w uprawnieniach i motywacji pracowników.
We Flowork wspieramy firmy w budowie stabilnych zespołów
We Flowork pomagamy organizacjom przygotować się do zmian legislacyjnych, analizując ich wpływ na polityki kadrowe, wynagrodzenia i systemy motywacyjne. Wspieramy przedsiębiorstwa w adaptacji procesów HR, tak aby nowe przepisy stały się elementem strategii rozwoju, a nie źródłem ryzyka.
Naszym celem jest budowa środowiska pracy opartego na przejrzystości i zaufaniu, niezależnie od formy zatrudnienia. Wierzymy, że skuteczne zarządzanie personelem zaczyna się od znajomości prawa, ale jego prawdziwa wartość tkwi w umiejętnym zastosowaniu w praktyce.
Podsumowanie
Nowe zasady liczenia stażu pracy to jedna z najważniejszych reform polskiego rynku pracy ostatnich lat. Dla pracowników to szansa na sprawiedliwe uznanie ich doświadczenia zawodowego, a dla pracodawców impuls do wzmocnienia kultury organizacyjnej i transparentnych praktyk HR.
Polskie firmy, które odpowiednio wcześnie przygotują się na zmiany, zyskają przewagę w postaci zaufania i lojalności pracowników, które w coraz większym stopniu decydują o sukcesie na rynku pracy.
Udostępnij
Natalia Roszkowiak
Marketing Project Manager
Podobne wpisy
Podobne wpisy